Poradnik dla rodziców. Bezpieczeństwo w Internecie

 

Dzieciom Internet kojarzy się z zabawą, rozrywką, nowymi kolegami i koleżankami. Wrodzona ufność naraża je na ryzyka tożsame z niebezpieczeństwami

występującymi „w realu” w sytuacji kontaktów z nieznajomymi. Internet rodzi jednakże

zagrożenia zupełnie specyficzne, na które narażone są także nastolatki, oraz dorośli: wirusy,

phishing, hakerzy, wyłudzenia, kradzieże, utrata danych, włamania do bazy, przejęcie domeny.

Internetu trzeba nauczyć. Rodzice powinni być pierwszymi nauczycielami korzystania

z mediów, szczególnie interaktywnych.

Odkrywanie Internetu powinno być wspólnym zajęciem. Strony z informacjami, grami i zabawami

interesującymi pociechę rodzic powinien znaleźć i mądrze wskazać dziecku. Warto razem szukać

danych potrzebnych do szkoły, stron z ciekawostkami dla dzieci.

Nigdy za wiele ostrzeżeń i przypomnień, że nieznajomemu nie można ufać, że Internet daje

nie tylko okazję do świetnej zabawy i nauki, ale bywa źródłem niebezpieczeństw.

W przypadku nawiązania przez dziecko znajomości przez Internet, należy czuwać nad rozwojem

kontaktów, przede wszystkim uczulić dziecko, że spotkanie może nastąpić wyłącznie za zgodą

rodzica. Warto mówić wprost o możliwych zagrożeniach: rozczarowaniu po konfrontacji

wirtualnej osoby z rzeczywistą, o groźbie napaści seksualnej, nadużyciu zaufania.

Anonimowość bywa cnotą. Mimo iż najmłodsze dzieci nie korzystają z serwisów

społecznościowych, bankowości internetowej ani nie dokonują zakupów online, jak najwcześniej

należy wyjaśnić im, że nie na każde pytanie o imię, nazwisko, numer telefonu i adres należy

odpowiadać, a już na pewno nie należy odpowiadać bez wyraźnej zgody rodzica.

Jak wobec innych mediów, tak i wobec Internetu należy kształtować w dziecku postawę krytyczną.

Nie każda informacja wyczytana w Sieci jest prawdziwa, nie każda definicja i ściągawka

na popularnym serwisie dla uczniów ma wartość encyklopedyczną.

Szkodliwe i zakazane treści trzeba piętnować aktywnie. Każda strona promująca pornografię,

przemoc, narkotyki powinna być zgłaszana, na przykład na stronie https://dyzurnet.pl/ Taka

konsekwencja upewni dziecko, że pewne informacje są niepożądane i szkodliwe dla niego.

Troskliwa kontrola – tak, by nie narazić się na utratę zaufania dziecka. Dobre wychowanie

nie gwarantuje pełnego bezpieczeństwa. Można postarać się na przykład o to, by komputer stał

w pomieszczeniu używanym przez wszystkich domowników. Warto go również wyposażyć

w oprogramowanie filtrujące typu Cenzor oraz kontrolnie sprawdzać w przeglądarce, na jakie

strony wchodzą użytkownicy (dzieci).

Trudne słowa (pornografia, narkotyki, sekty, pedofilia, gwałt, kradzież, haker) są potrzebne.

Dziecko musi znać nazwy zjawisk, przed którymi jest przestrzegane, rozumieć je w możliwym

zakresie i poznawać ich właściwy kontekst.

Żadne z pytań: Jak się nazywasz? Jak wyglądasz? Prześlesz mi zdjęcie? Ile zarabiają twoi rodzice?

Jakie masz kieszonkowe? Czy lubisz się przytulać? Masz kartę kredytową? W co jesteś ubrany?

Czy chciałbyś dostać prezent? Gdzie mieszkasz? Czy jesteś sam w domu? Możemy się spotkać

u mnie w domu? nie jest bezpieczne, powinno wzbudzić nieufność

w dziecku i spowodować zerwanie kontaktu z nieznajomym internautą.

Jasne zasady. Warto ustalić z dzieckiem, o jakiej porze i jak długo może ono korzystać z Internetu

– dla dobra własnych oczu, kręgosłupa, oraz dla równowagi między surfowaniem po Sieci a nauką,

życiem rodzinnym i aktywnością towarzyską w rzeczywistym świecie.

Prowadzenie bloga to forma ekspresji, czasem literacka próba, często sposób zyskiwania

popularności wśród rówieśników. Należy mieć jednak świadomość, że zbytnia szczerość, otwarcie

się może powodować złośliwe, obraźliwe komentarze ze strony nieodpowiedzialnych

użytkowników.

Czy naprawdę chcesz pokazać wszystkim te zdjęcia? Warto pytać o to dziecko, które w portalu

społecznościowym lubi zamieszczać swoje fotografie. Warto wskazać wartość z posiadania

prywatności, dyskrecji oraz zwrócić uwagę, czy postronni bohaterowie zamieszczanych zdjęć

nie mają nic przeciwko.

Świadomość, że netykieta obowiązuje także nasze dziecko. Dbając, by nie stało się ofiarą

manipulacji, należy zwrócić uwagę, by samo nie działało w żaden sposób na czyjąś szkodę,

na przykład nie wykorzystywało forów do rozsiewania nieprawdziwych, nieuprzejmych

czy obraźliwych opinii albo nie zamieszczało w Sieci zdjęć i filmów naruszających czyjąś

prywatność, godność.

 

W przypadku, gdy dziecko zostało skrzywdzone lub choćby przestraszone, należy skorzystać

z pomocy specjalistów – policji, pedagoga, psychologa, organizacji walczących o prawa

i bezpieczeństwo dzieci.

Najlepszą ochroną dla dziecka są właściwie ukształtowane postawy:

1) wiedza, czemu ma służyć Internet, że surfowanie po Sieci jest tylko jedną z wielu form

aktywności,

2) umiejętność odróżnienia wartościowych treści od internetowych śmieci,

3) instynkt samozachowawczy w kontaktach z obcymi ludźmi.

Świadomość zagrożeń potencjalnie płynących z Sieci jest wciąż niska i to na rodzicach ciąży

obowiązek pokazania, jak korzystać z tego narzędzia.

Dorośli użytkownicy bywają niestety równie naiwni, a dodatkowo narażeni są na inne

niebezpieczeństwa: związane z działalnością zawodową, poszukiwaniem partnera, dokonywaniem

przelewów, zakupów, uczestnictwa w aukcjach oraz korzystania ze zbyt łatwo dostępnego

nielegalnego oprogramowania. Rozwaga dorosłych jest najlepszym wzorcem dla dzieci

i odwrotnie – brak rozwagi zniweczy wszelkie dydaktyczne działania (żadne dziecko

nie będzie słuchać o szkodliwości całonocnego przesiadywania przed monitorem, jeśli rodzic

robi dokładnie to samo)